ایام ماه مبارک رجب است، اولین چیزى که در این ایام و بعد در ایام ماه مبارک شعبان، بالاخره در پله‌ى سوم و بالاتر در ماه مبارک رمضان باید مورد توجه یکایک ما قرار بگیرد – هر جا هستیم – اصلاح خود و زدودن غفلت ها و ظلمت ها از دل خود باید باشد؛ اصل این است.

 اولاً لازم می دانم برادران و خواهران عزیز را، مخصوصاً جوانها را توجه بدهم به اهمیت ماه رجب. از این مناسبتها و از این خصوصیاتِ مربوط به ایام و شهور نمی شود به‌آسانی صرف‌نظر کرد. بزرگان و اهل معنا و اهل سلوک، ماه رجب را مقدمه‌ ماه رمضان دانسته‌اند. ماه رجب، ماه شعبان، یک آمادگاهی است برای اینکه انسان در ماه مبارک رمضان - که ماه ضیافت الهی است - بتواند با آمادگی وارد شود.

آمادگی به چیست؟ در درجه‌ اول، آمادگی به توجه و حضور قلب است؛ خود را در محضر علم الهی دانستن، در محضر خدا دانستن - «سبحان من احصی کلّ شیء علمه» (مصباح المتهجد، ج ۱، ص ۳۰۵).

همه‌ حالات خود را، حرکات خود را، نیّات خود را، خطورات قلبی خود را در معرض و محضر علم الهی دانستن؛ در درجه‌ اول، این مهم است؛ و اگر این حاصل شد، آن وقت توجه ما به کارهایمان، به حرفهایمان، به رفت‌وآمدهایمان، به سکوتمان، به گفتنمان، بیشتر خواهد شد؛ توجه می کنیم که چه می گوئیم، کجا می رویم، چه اقدامی می کنیم، علیه چه‌کسی حرف می زنیم، به نفع چه‌کسی حرف می زنیم.

وقتی انسان خود را در محضر الهی دانست، بیشتر متوجه کارها و حرکات و رفتار خود می شود. عمده‌ اشکالات ما به خاطر غفلتی است که از رفتار و اعمالِ خودمان می کنیم. وقتی انسان از حال غفلت خارج شود، توجه کند که دارد دیده می شود، محاسبه می شود - «انّا کنّا نستنسخ ما کنتم تعملون» - (جاثیه: ۲۹)

همه‌ حرکات او، کارهای او در محضر پروردگار است، طبعاً مراعات می کند. با این حالت، با یک طهارتی، با یک نزاهت و پاکیزگی ای، انسان وارد ماه رمضان شود -«شستشویی کن و آنگه به خرابات خرام»؛ شستشوکرده وارد ماه رمضان شود - آن وقت در محضر ضیافت الهی حداکثر بهره را خواهد برد. ماه رجب را با این چشم نگاه کنید.

در دعاهای ماه رجب که از ائمه (علیهم‌السّلام) مأثور است، انسان وقتی نگاه می کند، می بیند بیشتر این دعاها ناظر به جهات توحیدی است؛ پرداختن به عظمت الهی، به صفات الهی، خود را در مقابل این عظمت مشاهده کردن، راه روشن را به سوی پروردگار شناختن، دانستن و به آن میل و رغبت پیدا کردن.

یکی از خصوصیات دعاهای ماه رجب این است: توجه دادن به توحید، توجه دادن به خدا، به اسماء و صفات الهی. این ماه را باید قدر دانست.

اول این ماه، متبرک است به ولادت امام باقر (علیه‌السّلام)؛ آخر این ماه، متبرک است به بزرگ‌ترین حادثه‌ تاریخ؛ یعنی بعثت پیغمبر. در نیمه‌ این ماه، جوانان ما سالهائی است که این سنت حسنه را در کشور رائج کرده‌اند؛ سنت اعتکاف را، رفتن در مساجد را، روزه گرفتن را.(25/2/92)

ماه رجب، ماه استغفار است؛ این فرصت را مغتنم بشماریم

ماه رجب فرصت خوبى است؛ ماه دعاست، ماه توسل است، ماه توجه است، ماه استغفار است. دائم هم باید استغفار کنیم. هیچ کس هم خیال نکند که من از استغفار مستغنى‌ام.

پیغمبر خدا میفرماید که: «انّه لیغان على قلبى و انّى لأستغفر اللَّه فى کلّ یوم سبعین مرّة». بلاشک پیغمبر هم حداقل روزى هفتاد مرتبه استغفار میکرد.استغفار براى همه است؛ بخصوص ماها که در این تحرکات مادى، در این دنیاى مادى غرقیم و آلوده‌ایم. استغفار بخشى از این آلودگى را پاکیزه میکند و از بین میبرد.ماه استغفار است؛ ان‌شاءاللَّه فرصت را مغتنم بشماریم. حلول این ماه را به شما تبریک عرض میکنیم. ان‌شاءاللَّه که بر ما و شما این ماه مبارک باشد و از این ماه وقتى وارد ماه شعبان میشویم، بخشى از کار را به توفیق الهى انجام داده باشیم.
بیانات در دیدار نمایندگان مجلس شوراى اسلامى۱۳۸۸/۰۴/۰۳

توجه به توحید و عظمت الهی

در دعاهاى ماه رجب که از ائمه (علیهم‌السّلام) مأثور است، انسان وقتى نگاه میکند، مى‌بیند بیشتر این دعاها ناظر به جهات توحیدى است؛ پرداختن به عظمت الهى، به صفات الهى، خود را در مقابل این عظمت مشاهده کردن، راه روشن را به سوى پروردگار شناختن، دانستن و به آن میل و رغبت پیدا کردن. یکى از خصوصیات دعاهاى ماه رجب این است:توجه دادن به توحید، توجه دادن به خدا، به اسماء و صفات الهى. این ماه را باید قدر دانست. اول این ماه، متبرک است به ولادت امام باقر (علیه‌السّلام)؛ آخر این ماه، متبرک است به بزرگترین حادثه‌ى تاریخ؛ یعنى بعثت پیغمبر.
بیانات در دیدار اقشار مختلف مردم‌ ۱۳۹۲/۰۲/۲۵

از فرصت اعتکاف استفاده کنید

در نیمه‌ى این ماه (ماه رجب)، جوانان ما سالهائى است که این سنت حسنه را در کشور  رائج کرده‌اند؛ سنت اعتکاف را، رفتن در مساجد را، روزه گرفتن را. واقعاً چقدر منظره‌ى زیبا و معطّرى است که جمع کثیرى از جوانهاى ما برخلاف سیره‌ى متعارف جوانهاى دنیا که غرق در شهوات و تمایلات نفسانى هستند، روزها و شبهائى را روزه بگیرند؛ بروند در یک مسجدى بنشینند، اعتکاف کنند؛ شب و روزشان را ذکر و فکر و شنیدن معارف الهى و شنیدن احکام و مذاکره‌ى علم حقیقى – که علم توحید است – قرار دهند؛ این خیلى چیز مهمى است. اینها از برکت انقلاب است.قبل از انقلاب، ما در این ایام نیمه‌ى ماه رجب ندیده بودیم یا خیلى بندرت میدیدیم که کسانى بروند اعتکاف کنند. غالباً همه‌ى ماها، همه‌ى مردم غافل بودیم از این روزنه‌ى رحمت الهى. بنده در مشهد که اصلاً ندیده بودم؛ در قم هم یک تعداد معدودى، یک چند نفر طلبه در مسجد امام می رفتند و ایام نیمه‌ى ماهرجب اعتکاف می کردند.

امروز شما نگاه کنید؛ نه فقط مساجد جامع، نه فقط مساجد بزرگ، نه فقط در یک شهر و دو شهر، بلکه در همه‌ى کشور، در همه‌ى شهرها، در همه‌ى مساجد، جوانهاى ما، مردان ما، زنان ما، دختران ما، پسران ما می روند صف می کشند، اسم می نویسند، براى اینکه به آنها فرصت داده شود که در این مسجد، در آن مسجد، سه روز روزه بگیرند و اعتکاف کنند؛ این خیلى براى یک ملت حائز ارزش است، این خیلى مهم است.

اینها هست. این ماه رجب است؛ از این فرصتها استفاده کنید. جوانها ! شما بیشتر استفاده کنید. دلهاى پاک شما، جانهاى باصفا و نورانى شما آماده‌ى تلألؤات و تشعشعات رحمت الهى و توجهات الهى است؛ این را قدر بدانید.بیانات در دیدار اقشار مختلف مردم‌ ۱۳۹۲/۰۲/۲۵

دعاهای ماه رجب را با آگاهی از معنا بر دل و زبان جاری کنید

دل غافل در معرض هجوم شیطان قرار مى‌گیرد و وقتى شیطان بر دل و جان آدمى تسلّط پیدا کرد، شرّ و فساد در دنیا به‌وجود مى‌آید. راه علاج عمیق و حقیقى در برخورد با هرگونه شرّ و فسادى در عالم، ارتباط با خدا و مصونیت بخشیدن به دل و جان خود از نفوذ و چیرگى شیطان است. اگر شیطان بر دل‌هاى انسان‌هایى که منشأ آثار بزرگى در جوامع جهانى هستند، مسلّط نمى‌شد، دنیا روى آرامش به خود مى‌دید و انسان‌ها از امنیت و سلامت برخوردار بودند.

همه‌ى بدبختی‌هاى بشر ناشى از دورى از خداست. لذا در اسلام فرصت‌هایى براى ارتباط ویژه با خداوند متعال معین شده است. یکى از این فرصت‌ها ماه رجب است. ماه رجب را قدر بدانید. همه‌ى دعاهایى که در این ماه وارد شده، درس است؛ صِرف لقلقه‌ى زبان نیست. این دعاها را با حضور قلب و با آگاهى از عمق معناى آن‌ها، بر دل و زبانتان جارى کنید. اگر انسان مسلمان- جوان و پیر، زن و مرد- در ماه رجب و سپس ماه شعبان، رابطه‌ى خود را با خداى متعال روان و نزدیک‌تر کند، با آمادگى به ماه رمضان مى‌رسد. آن‌گاه ماه رمضان ضیافت الهى مى‌شود. انسان باید آماده شود و سپس وارد ضیافت گردد.

ماه رجب، ماه نماز

رجب، بیشتر ماه نماز است. شعبان، بیشتر ماه دعا و روزه است…در این سه ماه، آن‌چه مى‌توانید، براى ذخیره‌گیرى معنوى استفاده کنید؛ چون این متکى به روح جوانى است و براى شما ماندگار خواهد شد. همه‌ى چیزهاى جامعه این‌گونه است. هر چیزى که به جوانان متکى باشد، این در جامعه اولاً ماندگار است، ثانیاً همیشه باطراوت و تر و تازه است.
دیدار با وزیر، مدیران و کارکنان وزارت اطلاعات ۱۳۸۳/۰۷/۱۳

بهار عبادت و تضرع و توسل الی الله

ماه رجب، بهار عبادت و تضرّع و توسل الى اللَّه است. این ایام عبادت را – این ماه رجب را، ماه شعبان را و بالاتر، ماه رمضان را – دست کم نباید گرفت.
بیانات در دیدار اقشار مختلف مردم در سالروز میلاد حضرت على (ع) ۱۳۸۷/۰۴/۲۶
 
فرصتی برای خودسازی در طول سال

خوب است از فرصت این ایام متبرک ماه رجب براى توجه به لزوم تلاش در هر مرحله‌اى که هستیم و به هر کارى که مشغولیم، استفاده کنیم. به‌طورى که از ادعیه‌ى ماه رجب به دست مى‌آید، بنده گمانم این است که این ماه، مقدمه‌اى براى ماه شعبان و بعد ماه رمضان است، این‌که این سه ماه، فرصتى براى خودسازى در طول سال و تأمین ذخیره و نیروى لازم براى حرکت عظیم زندگى و سرنوشت است. «اللهم اهدنى هدى المهتدین، و ارزقنى اجتهاد المجتهدین.» چنان که در این ماه مى‌خوانیم، دعا کننده از خداى متعال به وسیله‌ى این دعاها درخواست مى‌کند که به او نور هدایت بتاباند؛ او را تلاش و اجتهاد و کوشش بیاموزد و توفیق آن را به او بدهد – «و لا تجعل لى من الغافلین المبعدین» – و او را از غفلت برحذر دارد.

یا در دعاى دیگر این ماه مى‌خوانیم: «اللهم انى اسئلک صبر الشاکرین لک و عمل الخائفین منک و یقین العابدین لک» اینها بالهایى است که یک انسان با آنها مى‌تواند پرواز کند. صبر شکرگزاران، تلاش و عمل خائفان و یقین عبادتگران، ویژگیهایى است که هم در این ماه از خدا آنها را مى‌طلبیم و درخواست مى‌کنیم و هم از این ادعیه درس مى‌گیریم که در این ماه باید اینها را در خودمان فراهم کنیم.
بیانات در دیدار مسئولان دستگاه قضایى‌۱۳۷۱/۱۰/۲۳

فرصتی برای ذخیره گیری معنوی

حال هم از این فرصت استفاده کنیم. این ماه، ماه رجب است. در آینده‌ى نزدیکى، ماه شعبان و ماه رمضان فرا مى‌رسد. در این سه ماه، آنچه مى‌توانید، براى ذخیره‌گیرى معنوى استفاده کنید؛ چون این متّکى به روح جوانى است و براى شما ماندگار خواهد شد.
بیانات در دیدار جمعی از داش‌آموزان و دانشجویان۱۳۷۶/۰۸/۱۴

برگرفته از:دفتر حفظ و نشر آثارحضرت آيت‌الله العظمی سيدعلی خامنه‌ای.