ریحانه الرسول

نگاهی به آیات قرآن برای آرامش
آیات قرآن برای آرامش در زندگی بهترین و پایدارترین آثار را برای هر شخصی در هر موقعیت و شرایط زندگی فراهم خواهد کرد چرا که آثار این آیات برای کسب آرامش در زندگی شخصی و مشترک اثبات شده است. قرآن پراست از پیام ها و آیات پرمحتوی که برای رفع مشکلات و آرامش توصیه شده اند اما تکرار و مداومت داشتن بر چهار ذکری که در قرآن وارد شده است تاثیر بسیار زیادی در آرامش روح دارد.

نظر قرآن کريم در باره اتحاد و اخوّت مسلمانان چيست؟

دعوت مسلمانان به اتّحاد و اخوّت در آيات متعددى مورد تأکيد قرار گرفته است که به برخى از آن ها اشاره مى کنيم:

1- آيه اعتصام :

وَاعْتَصِمُوا بِحَبْلِ اللَّـهِ جَمِيعًا وَلَا تَفَرَّقُوا ۚ وَاذْكُرُوا نِعْمَتَ اللَّـهِ عَلَيْكُمْ إِذْ كُنتُمْ أَعْدَاءً فَأَلَّفَ بَيْنَ قُلُوبِكُمْ فَأَصْبَحْتُم بِنِعْمَتِهِ إِخْوَانًا وَكُنتُمْ عَلَىٰ شَفَا حُفْرَةٍ مِّنَ النَّارِ فَأَنقَذَكُم مِّنْهَا ۗ كَذَٰلِكَ يُبَيِّنُ اللَّـهُ لَكُمْ آيَاتِهِ لَعَلَّكُمْ تَهْتَدُونَ [1]

و همگی به رشته (دین) خدا چنگ زده و به راههای متفرّق نروید، و به یاد آرید این نعمت بزرگ خدا را که شما با هم دشمن بودید، خدا در دلهای شما الفت و مهربانی انداخت و به لطف و نعمت خدا همه برادر دینی یکدیگر شدید، و در پرتگاه آتش بودید، خدا شما را نجات داد. بدین گونه خدا آیاتش را برای (راهنمایی) شما بیان می‌کند، باشد که هدایت شوید.

نعمت ( بزرگ ) خدا را بر خود ، به یاد آورید که چگونه دشمن یکدیگر بودید و او میان دلهای شما الفت ایجاد کرد و به برکت نعمت او ، برادر شدید .

در این که مقصود از ریسمان الهى چیست، مفسرّان اختلاف دارند. قرآن، کتاب و سنّت، دین الهى، اطاعت خداوند، توحید خالص، ولایت اهل‏بیت(ع) و جماعت، وجوهى است که در تفسیر آن گفته شده است. برخى نیز مفهوم حبل اللَّه را شامل همه این معانى دانسته‏اند.[2]

دعوت به سوى اتحاد! در اين آيه «مسأله اتحاد و مبارزه با هر گونه تفرقه» مطرح شده، مى‏فرمايد: «و همگى به ريسمان الهى چنگ بزنيد، و از هم پراكنده نشويد» (وَ اعْتَصِمُوا بِحَبْلِ اللَّهِ جَمِيعاً وَ لا تَفَرَّقُوا).

عقب ماندگی امت مسلمان ناشی از دوری از قرآن است

انس با قرآن دلهای ما را با معارف قرآن آشناتر خواهد کرد. هرچه در دنیای اسلام کمبود هست، بر اثر دوری از معارف الهی و معارف قرآنی است. قرآن کتاب حکمت است، کتاب علم است، کتاب حیات است. حیات امتها و ملتها در آشنائی با معارف قرآن و عمل به مقتضای این معارف و عمل به احکام قرآنی است. انسانها اگر طالب عدالتند و از ظلم بیزارند، راه مبارزه‌ی با ظلم را باید از قرآن فرا بگیرند. انسانها اگر طالب علمند و به وسیله‌ی معرفت و آگاهی و علم میخواهند زندگی را رونق ببخشند و راحت و رفاه را برای خودشان تأمین کنند، راهش به وسیله‌ی قرآن نشان داده میشود. انسانها اگر در پی ارتباط با خدای متعال و صفای معنوی و روحی و آشنائی با مقام قرب الهی هستند، راهش قرآن است.

ضعف ما امت مسلمان، عقب‌ماندگی ما، کج‌رفتاری‌های ما، کج‌تابی‌های ما در مسائل اخلاقی و زندگی، همه‌ی اینها ناشی از دوری از قرآن است. ملتهای مسلمان بر اثر حاکمیت طغیانگران و طاغوتها – که قرآن مخاطبان خود را این همه از طاغوتها برحذر داشته است – خونشان مکیده شد؛ نه فقط خون اقتصادی‌شان، نه فقط منابع حیاتی و معادن زیرزمینی و نفت و امثال اینها، بلکه روحیه‌ی ایستادگی‌شان، مقاومتشان، طلب علوّ و عزت در دنیا هم از ملتهای مسلمان گرفته شد. ملتهای مسلمان به فرهنگ خودشان پشت کردند، فرهنگ مادیگری را پذیرفتند.

یکی از سنّت های خداوند، فرستادن رسولانی است برای هدایت انسان ها. پیامبران نیز در برخورد با انسان ها به زبان مردم آن منطقه ای که برای آنها مبعوث شده اند، صحبت می کردند؛ زیرا زبان، تنها راه ارتباط انسان هاست و پیامبران نیز باید با مردم ارتباط داشته باشند.

تکلّم پیامبران به زبان قوم، یکی از دیگر سنّت های حتمی الاهی است. خداوند می فرماید: «ما هیچ رسولی نفرستادیم مگر آن که به لسان قومش صحبت می کرد… .»[1] این سنت حتی در مورد پیامبرانی که دعوتی جهان شمول داشتند نیز صادق است، اگر چه برای هدایت تمام خلق مبعوث شده باشند، مانند پیامبران اولوالعزم، ولی به زبان قومی صحبت می کنند که در ابتدای بعثت در آن جا مبعوث شده اند که اگر غیر از این بود شریعت آن پیامبر (ص) حتی در میان قومی که در آن مبعوث شده بود مورد فهم و قبول واقع نمی شد.

تخصص وتعهد

چهارمین شرط تخصص در کنار تعهد است، ازآنجاکه امروزه تصمیم‌گیری کلان کشوری در زمینه‌های علوم و صنایع مختلف است، می‌طلبد تا افرادی با گرایش‌های علمی مختلف انتخاب شوند تا در هنگام تصمیم‌گیری اشتباهات کمتری صورت گیرد، زیرا کوچکترین اشتباه می‌تواند تبعات سیاسی، فرهنگی و اقتصادی بزرگی را به همراه داشته باشد، اما صرف تخصص، برای انتخاب و اعتماد به کسی کافی نیست، او باید متعهد باشد، به این معنا که در کنار علم، از فضایل اخلاقی نیز بهره‌مند باشد تا از پرتگاههای که در مسیر رشد وپیشرفت وجود دارد در امان بماند. خدای متعال این ویژگی را در سوره یوسف آنگاه‌که حضرت یوسف (علیه السلام) خود را نامزد پذیرش یک مسئولیت خطیر و مهم مثل خزانه‌داری مصر می‌کند چنین بیان کرده است « قَالَ اجْعَلْنِی عَلَی خَزَائِنِ الْأَرْ‌ضِ إِنِّی حَفِیظٌ عَلِیمٌ [یوسف/۵۵] (یوسف) گفت: «مرا سرپرست خزائن سرزمین (مصر) قرار ده، که نگهدارنده و آگاهم!»

نتیجه

ملاک‌های انتخاب در قرآن، با ملاک‌های ما متفاوت است، درحالی‌که ملاک اعتماد به افراد و انتخاب آنها از دیدگاه برخی ثروت، قدرت، انتسابات قبیله‌ای و یا حتی انتساب به پیامبر و امام است، قرآن تدین، شجاعت و ایستادگی، دشمن‌ستیزی و تخصص در کنار تعهد را به‌عنوان مهمترین ویژگیهای یک شخص برای سپردن مسئولیت به او معرفی می‌کند، امید که با تمسک به قرآن بتوانیم قدمی هرچند اندک درراه پیشبرد اهداف نظام اسلامی و تحقق حکومت صالحان بر روی کره خاکی برداریم.
پی‌نوشت
۱. التحقیق فی کلمات القرآن، ج ۸، ص ۱۱۹