مكارم اخلاق در صحيفه سجاديه(5)
فراز بعدی دعای مکارم اخلاق:
12.مكارم و محاسن اخلاقي
- مقصود از معالي اخلاق؛
- تقدم مكارم اخلاقي بر محاسن اخلاقي؛
- تأثير مكارم اخلاق بر زندگي دنيوي؛
- كرامت بجا و نابجا؛
- مصونيت از فخر فروشي:
از جمله صفات بسيار مذموم در آيين اسلام «خود برتر بيني» و مباهات نمودن به مردم است. امام علي (ع) فرمودند: «دو چيز است كه مردم را به مسير هلاكت سوق مي دهد: ترس از فقر و تهيدستي و فخر فروشي به مردم.)
yle="color: #ff0000;">تواضع هنگام بزرگي
- تواضع در موضع رفعت؛
- تفاوت هاي عزت باطني و ظاهري؛
- بيماري كبر: پرهيز از كبر در عين عزت نفس؛ راه هاي جلوگيري از كبر:
1- از خداوند بخواهد كه او را پيش نفس خودش كوچك و ذليل نمايد تا به موازات عزت ظاهري، ذلت باطني را در خود احساس كند. و اين دو به موازات يكديگر در وجودش استقرار باشد.
2- از نيروي خرد و عقل، آنطور كه بايد استفاده كند، و با راهنمايي آن خط مشي خود را در ايام عز ظاهري ترسيم نمايد.
14. هدايت صالح
- نياز انسان به هدايت تشريعي؛
- نياز انسان به حكومت؛
- عدم كفايت قوانين بشري؛
- سرچشمه قوانين در اسلام:
قانونگذار در اسلام، خداوندي است كه بشر را آفريده و مي داند كه چه آفريده و مخلوقش داراي چه مزايا و خصوصياتي است و به صلاح و فسادش احاطه و آگاهي كامل دارد. هدف باري تعالي در قانونگذاري هدايت مردم و ارائه راه سعادت آنان است. خداوند مي خواهد با تعاليم خود بشر را انسان سازد و استعدادهاي نهفته اش را از قوه به فعليت بياورد و موجبات تعالي و تكامل او را از جميع جهات فراهم سازد.
15. پايداري در مسير حق
- صراط مستقيم؛
- چرايي طلب هدايت به صراط مستقيم توسط ائمه؛
- ضرورت استقامت علاوه بر شناخت؛
- علل عدم استقامت بر صراط مستقيم:
1- ضعف ايمان؛
2- ظاهر بيني:
كثرت جمعيت در پيمودن راه باطل و قلت افراد در راه حق موجب مي شود كه افراد ظاهربين تحت تأثير قرار گيرند، حق را ترك گويند و از پي اكثريتي بروند كه راه باطل در پيش گرفته و به خطا مي روند.
16. نيت رشيد
- نيت، واسطۀ علم و عمل؛
- معناي نيت رشيد؛
- نمونه هاي از نيت رشيد و غير رشيد:
نيت امام علي (ع) در حمله به آنان كه در صحنه جنگ جمل گرد آمده بودند نيتي بود رشيد و مسبوق به علم و آگاهي، نيتي بود بر وفق حق و حقيقت و خلاصه، نيتي بود كه در درستي آن كمترين شك و ترديدي وجود نداشت. امام علي (ع) فرمودند: آگاه باشيد كه شيطان حزب خود را گرد آورده و سوار و پياده خويش را به كار گرفته اما من در اعمال خود، آگاه و بصيرم، نه خودم خويشتن را به اشتباه افكنده ام و نه ديگري مرا به خطا و اشتباه انداخته است.
17. تقاضاي طول عمر مشروط
- گستره فعاليت شيطان؛
- دامهاي شيطان:
1- هواي نفس و آرزوهاي طولاني؛
2- خشم و شهوت.
- راه هاي مبارزه با غضب و شهوت؛
- توبه راه فرار از شيطان:
خداوند مهربان در مقابل وسوسه هاي شيطان درِ توبه و استغفار را به روي مردم گشوده و به آنان وعده عفو و مغفرت داده است تا گناهكاران هرگز مأيوس نشوند و خويشتن را از فيض باري تعالي بي نصيب نپندارند.
18. اصلاح خصلت هاي ناپسند
- حب ذات مانع مشاهدۀ خصلت هاي ناپسند؛
- راههاي شناخت عيب ها؛
- تبديل عيب هاي مورد ملامت به نيكي؛
- لزوم پرهيز از ملامت كردن؛
- تكميل مكارم اخلاق؛
- مراتب داشتن صفات خوب:
صفات حميده و سجاياي پسنديده داراي مراتب و درجات متفاوتي است، و انسان هاي عالي قدر به هر نسبت كه از جهت معنوي مقام رفيعتري دارند، به همان نسبت از بزرگواري و كرامت اخلاقي بالاتري برخوردارند.
19. درخواست تبديل دشمني به محبت
- حب و بغض الهي؛
- برخي از مصاديق الهي:
1- جهاد كنندگان در راه خدا؛
2- توبه كنندگان؛
- برخي از مصاديق بغض الهي:
الف) خودداري از انجام وظيفه؛
ب) ناآگاهي از معارف اسلام؛
ج) افساد و نمامي.
- معيار دوستي ها و دشمني ها؛
- منشأ دشمني با امام سجاد (ع)؛
- تبديل دشمني ها به دوستي توسط خداوند:
در قرآن شريف خاطر نشان گرديده است كه: (خداوند است كه دل هاي مؤمنين را به هم مهربان نموده است و اي پيامبر! اگر تمام آنچه كه در زمين است انفاق مي نمودي، نمي توانستي پيوند محبت و دوستي در دل ها ايجاد نمايي. ولي خداوند بين آن ها الفت برقرار كرد كه او عزيز و حكيم است.) افراد بسياري بودند كه با رسول گرامي (ص) و امامان دشمني داشتند اما خداوند مقلب القلوب از طريق مختلف روحيه دشمنان را تغيير مي داد يعني عداوتشان به محبت تبديل مي شد.
نسخه قابل چاپ | ورود نوشته شده توسط ادهمي فيروز ابادي در 1395/03/26 ساعت 11:18:00 ب.ظ . دنبال کردن نظرات این نوشته از طریق RSS 2.0. |