حق متعال خودش را برای ما با نام احسن الخالقین ستوده است (فتبارک الله احسن الخالقین) (1) ، اما در نظر بدوی این سوال برای هر ذهن جستجوگری پیش می آید که چگونه خداوند بهترین آفریننده است، اما میبینیم بعضی از کودکان به طور ناقص متولد میشوند؟ مثلا بعضی فلج هستند، برخی کور یا کر یا لال مادر زاد هستند، برخی به بیماری صرع مبتلایند، برخی در سنین بالاتر به شب ادراری دچار می شوند و…؟ اشکال کار در کجاست؟
در جواب گوییم باید در حقیقت، اشکال کار را در خودمان جستجو کنیم، نه ذات اقدس حق. لطفا به مثالی که زده میشود خوب دقت کنید:
خداوند در سوره رعد میفرماید: (و انزلنا من السماء ماء فسالت اودیه بقدرها) (2) (ما از آسمان باران را نازل کردیم پس جوی هایی به اتدازه گنجایش خود روان شدند). هنگامی که باران رحمت الهی به زمین می بارد هر موجودی به مقدار ظرفیتش از آن استفاده میکند، این باران در یک کانال پاک و بدون آلودگی، به صورت زلال جاری می شود، اما همین باران در یک جوی پر از لجن و کثیفی رنگ میگیرد و به صورت آلوده جریان میابد. پس تصدیق میکنید که باران یک حقیقت و یک چیز بود، اما به خاطر قابلیت قوابل به رنگهای مختلف در آمد.

فیض حق متعال هم همانند این باران است که بدون هیچ غل و غشی و پاک و زلال نازل می شود (و انزلنا من السماء ماء طهورا) (3)، اما وقتی در قوابل ظهور میکند، به لحاظ قابلیت قابل تغییر میکند. و چون باید فیض خداوند برای خلق یک انسان، از راه کانال پدر و مادر نازل شود، در نتیجه اگر پدر و مادر در هنگام انعقاد نطفه و همچنین مادر در هنگام بارداری و حتی شیردهی به دستورات وارد شده عمل نکنند، باران زلال فیض الهی را ضایع و آلوده میکنند و در نتیجه این بچه به مشکلاتی بر میخورد. اگر فرزندی مثلا فلج به دنیا می آید به خاطر عدم رعایت دستورات انعقاد نطفه توسط پدر و مادر است، و العیاذ بالله مربوط به حق متعال نمی شود.
لذا حضرت علامه دهر آیت الله حسن زاده آملی چه خوش فرمودند که: “نکاح برای انشاء صورت انسانی است نه برای اطفاء شهوت حیوانی” (4). و این وظیفه بر دوش پدر و مادر عزیز است که با توجه به دستورات دین مقدسنطفه را منعقد کنند. پیامبر اسلام صلی الله علیه و آله برای انعقاد نطفه بیش از 50 دستورالعمل داده اند تا از این نواقص جلوگیری شود و شرع مقدس برای مادر باردار و شیرده دستورات فراوانی داده است تا بتواند شجره طیبه ای را به جامعه تحویل دهد.

علاوه بر حالات پدر و مادر، حتی اوقات و حالات ستارگان و کواکب نیز بر نطفه موثر است که خواندن داستان زیر که درباره جناب ابن سینا است خالی از لطف نیست:

• گویند که درویشى بر پدر ابن سینا میهمان شد و پس از صرف غذا درویش به پدرش گفت که من مى خوابم و تو بیدار باش که امشب ستاره ای طلوع مى کند پس مرا بیدار کن که مرا شغلی است. پس درویش در خواب شد و پدر شیخ ابو علی سینا نشست و چون دید که ستاره بدان محل موعود رسیده است، قوه شهویه او به هیجان آمده در اوّل با زوجه خود مواقعه نمود، از آن پس غسل کرده پس درویش را بیدار نمود. درویش دید که ستاره از محل موعود تجاوز کرده است، به پدر شیخ ایراد کرد که مرا دیر بیدار کردی و وقت گذشته است. پدر شیخ کیفیت واقعه را با درویش در میان نهاد. درویش گفت که از برای تو ولدی پیدا خواهد شد که اعجوبه ی زمان و وحید دوران باشد، پس شیخ الرئیس (ابن سینا) سرآمد علمای زمان شد. (5)

خلاصه اینکه علاوه بر سه عامل دوست و محیط و استاد، عامل نطفه هم یکی از عوامل سعادت و شقاوت انسان می باشد.

با توضیحاتی که داده شد، میتوانیم مقداری از این عبارت سنگین حضرت علامه حسن زاده را متوجه شویم:

“خوى والدین و حتى احوال آنها در اوقات و نیات آنها بلکه احوال نفس اوقات، در حال انعقاد نطفه‏ و غذاى مادر در زمان حمل چون دیگر اوصاف روانى و جسمانى او همه را تأثیرى خاص در مزاج طفل است. و حق سبحانه از مجراى وجود والدین نفخ روح مى ‏کند که کأنّ هر سه نافخ روح ‏اند. و روح از این مجارى رنگ مى ‏گیرد چون آب آسمان از وادیها“ (6)

دامنه مطلب در این باره بسیار وسیع است، برای مطالعه بیشتر در زمینه آداب انعقاد نطفه و ازدواج، و وظایف پدر و مادر، به لینک های زیر مراجعه کنید:
•   جزوه آداب انعقاد نطفه (رساله انشاء صورت انسانی) “توصیه میشود”
•    مستند نسل پاک (تصویری)
•    وظایف مادر تا هفت سالگی کودک
 

حال برای اینکه مطلب روشن تر شود، فیلم فرمایشات بسیار شیرین و مهم حضرت علامه حسن زاده آملی را در این رابطه ببینید که قسمتهایی از متن سخنرانی را نیز در زیر درج کرده ایم: